Γιατί οι ιστοριούλες ΔΕΝ είναι μόνο για τα παιδιά

  • Νομίζεις ότι οι ιστορίες είναι μόνο για τα πιτσιρίκια;
  • Πώς είναι φτιαγμένος ο εγκέφαλός μας να μαθαίνει;
  • Γιατί ο Αίσωπος είναι απ’τους αγαπημένους μου συγγραφείς; (:Ρ)
  • Ποιοι είναι μερικοί τρόποι που θα σε κάνουν να ΕΧΕΙΣ τι να πεις, να είσαι πιο ετοιμόλογος και να γίνεσαι ευκολότερα το επίκεντρο της παρέας; (αν αυτό θες)

Αυτά και πολλά άλλα θα τα βρεις παρακάτω.

Και ξεκινάμε.

Τελευταία με είχε τραβήξει πολύ η ικανότητα κάποιων ανθρώπων να διηγούνται καταπληκτικά το οτιδήποτε λένε και να σε ταξιδεύουν με τα λόγια τους.

Μπορεί να λένε και άχρηστα πράγματα, τελείως ανούσια, αλλά και πάλι να σε κάνουν να κρέμεσαι απ’τα χείλη τους.

Αυτό με είχε προβληματίσει πολύ, γιατί διεξάγοντας τα σεμινάρια που έκανα το καλοκαίρι και τον Οκτώβρη, παρατήρησα το εξής: κανένας δεν καταλάβαινε τι του έλεγα εάν δεν είχε παραδείγματα και ιστορίες.

Δεν πα να του πεις όσες αρχές και νόμους θες, εάν δεν σκεφτεί ο άλλος πώς κολλάνε στη ζωή του, σε ποιες περιστάσεις θα μπορούσε να το εφαρμόσει και πώς (πράγμα που δεν θα το κάνει από μόνος του εύκολα), χωρίς ιστορία δεν θα το καταλάβει.

Και ούτε θα το εφαρμόσει προφανώς.

Μέχρι πρότινος, τα τελευταία χρόνια πίστευα ότι οι ιστοριούλες είναι για τα παιδιά και όσους βαριούνται να σκέφτονται.

Είχα ξεγελαστεί από τους μεγάλους τόμους στεγνό υλικό που μας έδινε η σχολή για να μάθουμε.

Άχαρη στεγνή πληροφόρηση. Τι ωραία. Ότι πρέπει για παπαγαλία.

Όμως απ’τη στιγμή που προσπάθησα να περάσω κάποιες πληροφορίες σε κάποιον και να τον βάλω να τα εφαρμόσει, κάποια πράγματα που διάβαζα και με ενθουσίαζαν γιατί όχι μόνο μου άρεσαν, αλλά πραγματικά θεωρούσα ότι θα κάναν όλη τη διαφορά στη ζωή κάποιου, είδα ότι ο λόγος μου ήταν ξερός.

Δεν συγκινούσε.

Xωρίς συγκίνηση δεν υπάρχει κίνηση (ή πράξη).

Οπότε επέστρεψα στα βασικά. Ιστοριούλες.

Και είδα ότι όλοι μας αυτό περιμένουμε ν’ακούσουμε!

Έτσι μαθαίνει και θυμάται ο άνθρωπος.

Γενικά με 2 τρόπους μαθαίνει ο άνθρωπος εδώ και χιλιετίες, προτού καν εφευρεθεί η γραφή:

Ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος να μαθαίνει μέσω ΜΙΜΗΣΗΣ και ΙΣΤΟΡΙΩΝ.

Και πάμε εμείς τώρα να το αλλάξουμε μέσα σε 100 χρόνια βάζοντας τα παιδιά να παπαγαλίζουν πράγματα που δεν θα τους χρειαστούν ποτέ για να προχωρήσουν σε επόμενες παπαγαλίσεις πραγμάτων που δεν θα τους χρειαστούν ποτέ κλπ μόνο και μόνο για να λέμε ότι κάνουν κάτι;

Σίγουρα θα πετύχει.

“Δεν υπάρχει τίποτα ΤΟΣΟ άχρηστο όσο το να κάνεις αποδοτικά αυτά τα οποία δεν θα έπρεπε να κάνεις καθόλου.”
~Peter F. Drucker Αμερικανός Παιδαγωγός και Συγγραφέας

Και ούτε καν τους μαθαίνουμε κάποιο σύστημα να τα απομνημονεύουν σωστά. Οπότε τα ξεχνούν και δεν παίρνουν τίποτε χρήσιμο.

Και ΝΑΙ, υπάρχουν συστήματα απομνημόνευσης, τα οποία είναι εξίσου αρχαία όσο και ο τρόπος που μαθαίνουμε.

Συστήματα που τα χρησιμοποιούσαν μέχρι και στην αρχαία Ελλάδα οι μεγάλοι ρήτορες και αργότερα οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες για να μπορούν να έχουν τον έλεγχο της αυτοκρατορίας τους.

Σωστά μάντεψες:

Αυτά τα αρχαία συστήματα απομνημόνευσης βασίζονται σε ιστοριούλες.

Αλλά θα σου πω για αυτά σε επόμενο άρθρο γιατί θέλουν πολύ εξήγηση αν και πολύ απλά. ;)

Οι ιστοριούλες νομίζουμε ότι είναι μόνο για τα παιδιά: σιγά μην δεις σε κανένα πανεπιστημιακό βιβλίο (ιατρικής πχ) σε μορφή διήγησης.

Άσχετα με το αν η εξέταση, η πραγματική χρησιμότητα, αλλά και όλη η μάθηση γίνεται (στο ίδιο παράδειγμα) με τα περιστατικά, τους ασθενείς, και στην ουσία τις ιστορίες που βλέπεις να ξετυλίγονται μπροστά σου.

Η πραγματική μάθηση γίνεται με ιστορίες που καταλαβαίνεις εις βάθος.

Βλέπεις πως χρειαζόμαστε τις ιστορίες ώστε να μάθουμε και να κατανοήσουμε ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ και ΓΡΗΓΟΡΟΤΕΡΑ, βάζοντας στη συνέχεια αυτό που μάθαμε στη πράξη.

Ο εγκέφαλός μας είναι ΚΑΛΩΔΙΩΜΈΝΟΣ για ιστορίες, για να μπαίνουμε σε άλλους ρόλους και να κατανοούμε τα συναισθήματα και τα βιώματα.

Όταν ακούμε/διαβάζουμε μια καλή διήγηση είναι σαν να το βιώνουμε εμείς…

…και πλησιάζει πολύ τη “βιωματική μάθηση”.

Υπάρχει ένα τεράστιο κενό μεταξύ γνώσης VS κατανόησης και αφομίωσης.

Άσε με να σου πω μια ιστοριούλα που μ’αρέσει:

Μια φορά και έναν καιρό υπήρχε ένας αγρότης που είχε μόνο ένα άλογο. Μία μέρα, το άλογο το’σκασε.

Όλοι οι περαστικοί λέγαν “Λυπάμαι τόσο πολύ. Είναι πολύ δυσάρεστα νέα, θα πρέπει να’σαι πολύ αναστατωμένος..”

Ο άντρας απλώς είπε,

“Θα δούμε.”

Μερικές μέρες αργότερα, το άλογο επέστρεψε με 20 άγρια άλογα να το ακολουθούν. Ο άντρας και ο γιος του μάντρωσαν και τα 21 άλογα.

Όλοι οι περαστικοί λέγαν, “Μπράβο!! Αυτά είναι πολύ ευχάριστα νέα, θα πρέπει να’σαι πολύ χαρούμενος!”

Ο άντρας απλώς είπε,

“Θα δούμε.”

Ένα από τα άγρια άλογα κλότσησε τον μοναχογιό του αγρότη, σπάζοντάς του και τα δυο πόδια.

Όλοι οι γείτονες και περαστικοί του λέγαν “Λοιμάμαι τόσο πολύ… Είναι πολύ δυσάρεστα νέα, θα πρέπει να΄σαι πολύ αναστατωμένος.”

Ο άντρας απλώς είπε,

“Θα δούμε.”

 Η χώρα μπήκε στον πόλεμο, και όλοι οι αρτιμελής νέοι κλήθηκαν να πολεμήσουν.

Ο πόλεμος ήταν καταστροφικός και σκότωσε κάθε νέο άντρα, αλλά ο γιος του αγρότη τη γλίτωσε, αφού τα σπασμένα του πόδια δεν του επέτρεψαν να καταταγεί στο στρατό.

Όλοι οι περαστικοί λέγαν, “Μπράβο σου!! Αυτά είναι πολύ ευχάριστα νέα, θα πρέπει να’σαι πολύ χαρούμενος!”

Ο άντρας απλώς είπε,

“Θα δούμε.”

 Πηγή: https://sivers.org/horses . Δεν θυμάμαι πότε την πρωτοάκουσα αυτή την ιστορία, αλλά μόλις βρήκα ότι αυτός είναι και ένας από τους αγαπημένους μύθους του Derek Sivers και χάιρομαι :) Anyway. Το νόημα είναι αυτό:

Θα μπορούσα απλά να σου πω το ρητό το οποίο θέλει να περάσει η ιστοριούλα:

“Μην βιάζεσαι να καταλήξεις σε συμπεράσματα”

Χωρίς να διάβαζες την ιστορία παραπάνω, όμως, τι θα σου έμενε; Πώς θα ταυτιζόσουν; Πώς θα το έβαζες στη δική σου πραγματικότητα;

Πιστεύω ότι ξεκάθαρα μπορείς να δεις τη διαφορά.

Το μήνυμα είναι απλά ξερή γνώση, αλλά η ιστορία είναι πραγματική κατανόηση και αφομοίωση.

Αυτή η συνειδητοποίηση με οδήγησε στο μονοπάτι της αναζήτησης και του πειραματισμού με την αφήγηση ιστοριών.

  • Πώς μπορεί αυτή η ικανότητα να βελτιωθεί;
  • Ποια στοιχεία της χρειάζονται ανάπτυξη;
  • Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να τις παρουσιάσω;
  • Πώς μπορώ να τις συνδέσω με μηνύματα με νόημα;
  • Πώς μπορώ να δημιουργήσω τις δικές μου ιστορίες, ιδίως από αναμνήσεις μου;
  • Πώς μπορώ όλες αυτές να τις απομνημονεύσω σε μια αλυσίδα που να μπορώ να έχω Random Access? (τυχαία και όχι “κατά σειρά” ανάκληση);

Και η αφήγηση ιστοριών είναι σαν κάθε άλλη ικανότητα:
Για να την αναπτύξεις θα πρέπει να την ασκείς συνεχώς.
Όσο περισσότερο την ασκείς, τόσο καλύτερος γίνεσαι.

Το θέμα με τις αναμνήσεις που προανέφερα, είναι ότι τις περισσότερες φορές φαίνεται να τις ξεχνάμε.

Είμαστε “όντα διαγραφής” όπως λέει ο Tony Robbins, και εύκολα διαγράφουμε πράγματα απ’το παρελθόν μας που δεν ταιριάζουν με τον τρόπο σκέψης μας ή τη συναισθηματική μας κατάσταση.

Το καλύτερο πράγμα με την αφήγηση των ιστοριών είναι ότι σου δίνουν τη Δύναμη να “αναδιοργανώσεις” το παρελθόν σου.

Μπορείς να πάρεις τις αναμνήσεις σου και να τις δεις από τελείως διαφορετική οπτική γωνία.

Και έτσι μπορείς να σχεδιάσεις, συνειδητά, τη δική σου ιστορία του παρελθόντος σου, που όχι μόνο υποστηρίζει το παρόν σου, αλλά επίσης σου δίνει κάτι σπουδαίο και σημαντικό για να μιλάς και να ονειρεύεσαι. :)

Και όχι κάτι για το οποίο θα κλαίγεσαι, θα ρίχνεις το φταίξιμο και θα σε κάνει να αισθάνεσαι ανήμπορος, αδύναμος και θύμα του παρελθόντος.

Ιδέες για εφαρμογή:

1. Παιχνίδι Α-Ω με ιστορίες

Μου άρεσε πολύ ένα παιχνίδι που με κάποιες τροποποιήσεις μου αρέσει να παίζω πού και πού, με κόσμο ή χωρίς, καινούριους φίλους ή παλιούς:

Παίρνεις τα γράμματα του αλφαβήτου (Α-Ω), και λες μια ιστορία που σου’ρχεται με κάτι που ξεκινάει από το πρώτο γράμμα.

Πχ, στο Α, εμένα μπορεί να μου έρθει η Αμερική. Και λέω μια ιστορία με αυτή, πχ ότι θέλω να πάω για ειδικότητα εκεί ή ότι είχε πάει ο κολλητός μου για να κάνει 2 βδομάδες μια κλινική κλπ.

Και συνεχίζει ο άλλος με το ίδιο ή με το επόμενο γράμμα, κ.ο.κ.

Είναι πολύ γρήγορος τρόπος να γνωριστείς εύκολα με κάποιον καινούριο ή να θυμηθείς πράγματα που έγιναν μέσα στο τελευταίο διάστημα από τότε που έχεις να τον δεις.

Ένα άλλο πράγμα που μου αρέσει είναι να έχω έτοιμη μια τέτοια λίστα ώστε να μην χρειάζεται κάθε φορά να σκέφτομαι καινούριες ιστορίες, αλλά να βελτιώνω τις ίδιες.

2. Εβδομαδιαίο/Τριμηνιαίο/Ετήσιο Review με ιστορίες

Ένα άλλο πράγμα που μου αρέσει να κάνω, είναι κάθε Κυριακή να κάθομαι να οργανώσω την ερχόμενη εβδομάδα ή μήνα μου.

Έτσι, γράφω για αυτά που έζησα την περασμένη εβδομάδα:

Τις νίκες μου, τις ήττες μου, πράγματα που έμαθα, άλλα που θα μου μείνουν, μαγικές στιγμές που έζησα κλπ, σε μορφή ιστορίας. 

Το ίδιο κάνω στις γιορτές των Χριστουγέννων για την περασμένη μου χρονιά, ή στο τέλος κάθε τριμήνου για το περασμένο τρίμηνο.

Όχι πολύ, 2-3 παραγράφους.

Αλλά κοιτώντας στη συνέχεια σε ένα μήνα ή σε ένα χρόνο αυτές τις ιστορίες, παίρνεις τα εξής οφέλη:

1. Βλέπεις που ήσουν και που βρίσκεσαι,

2. Βλέπεις τι έχεις μάθει στην πορεία,

3. Θυμάσαι πολύ πιο εύκολα ιστορίες που έζησες αλλά τις ξέχασες επειδή “έτρεχες”.

4. Γίνεσαι πολύ πιο καλός ομιλητής καθώς έχεις πολύ περισσότερες ιστορίες να πεις.

– Με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα ντροπαλά αγοράκια και κοριτσάκια που “δεν έχουν τι να πουν” όταν γνωρίζονται μεταξύ τους.

5. Επίσης με αυτόν τον τρόπο χτίζεται αυτοπεποίθηση – γιατί θυμάσαι. 

– Και η ανάμνηση όλων αυτών, ιδίως των επιτυχιών σου και του ποιος πραγματικά είσαι, από μια ευρύτερη σκοπιά, σου αφήνει μία αίσθηση ότι είσαι κάτι περισσότερο από αυτά που συνέβησαν σήμερα, ή χτες, ή την περασμένη εβδομάδα ή μήνα.

Και σίγουρα είσαι κάτι περισσότερο από τα προβλήματά σου και τα εμπόδια που αντιμετωπίζεις.

Είσαι εσύ.

;)

 

 

Εάν θες να διαβάσεις μερικές ιστοριούλες που έχω ανεβάσει, και σε βίντεο, με σκοπό να σε κάνουν να σκεφτείς και να γνωρίσεις καλύτερα τον εαυτό σου, σε παραπέμπω εδώ:

Κατηγορία: Αλληγορίες

2 σκέψεις για το “Γιατί οι ιστοριούλες ΔΕΝ είναι μόνο για τα παιδιά”

  1. Πολυ ευστοχο αρθρο. Εμενα μου ηρθε το εξης στο μυαλο: δεν ειναι τυχαιο το οτι ενας απο τους πιο προσβασιμους και διεθνως γνωστους ψυχοθεραπευτες, ο Jorge Bucay, χρησιμοποιει τις ιστοριες και τις παραβολες ως κεντρικο εργαλειο της μεθοδου του.

    1. Σωστότατος! Οι ιστορίες του Bucay παρεπιπτώντως είναι καταπληκτικές ;) Επίσης δεν είναι τυχαία η απήχηση του Αισώπου, του Disney, της Pixar κλπ κλπ που περνάνε καταπληκτικά μηνύματα μέσα απ’τις ιστορίες τους….
      + Απ’τα αρχαία χρόνια που το κύριο ανάγνωσμα για τα Ελληνόπουλα ήταν η Ομήρου Ιλιάδα και Οδύσσεια (“ιστοριούλες”), που όμως περιείχαν μέσα τους τα πάντα από αρετές, μαθήματα ζωής, νοοτροπίες κλπ κλπ κλπ για τη σωστή καλλιέργεια του πνεύματος των παιδιών καθώς θα μεγάλωναν….

Γράψε την άποψή σου, σχόλια ή κάποια ιδέα σου, εδώ :)

Scroll to Top